Thiếu tướng, Anh hùng LLVT Đặng Trần Đức sinh ra tại Thanh Trì, Hà Nội; bí danh Ba Quốc, Nguyễn Văn Tá; nguyên Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Cục trưởng Cục 12, Tổng Cục II, Bộ Quốc phòng, phụ trách lực lượng tình báo phía Nam. Với những chiến công xuất sắc, ông được mệnh danh là một trong những át chủ bài của lực lượng tình báo Việt Nam.
Với 24 năm hoạt động trong hàng ngũ địch, nhà tình báo lỗi lạc đã thu được nhiều tài liệu, tin tức có giá trị của địch cho cách mạng, trong mọi điều kiện và hoàn cảnh, ông luôn giữ vững ý chí, phẩm chất đạo đức người cách mạng và luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Giai đoạn sau năm 1975, ông có những đóng góp to lớn cho ngành tình báo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong cuộc đời hoạt động tình báo đặc biệt xuất sắc và bí hiểm của ông, những người thân trong gia đình ông đã chịu nhiều thiệt thòi, hy sinh. Để bảo vệ vỏ bọc cho ông hoạt động, có người đã bị chế độ ngụy quyền bắt bớ, tra tấn, đàn áp; vợ ông, bà Phạm Thị Thanh cùng các con ở miền Bắc đã phải chịu đựng không ít khổ cực về vật chất và tinh thần nhưng vẫn âm thầm chịu đựng để ông yên tâm hoạt động. Người vợ thứ hai của ông - bà Ngô Thị Xuân - cùng các con ở Sài Gòn cũng hết lòng bao bọc để ông hoàn thành nhiệm vụ khi hoạt động trong địch hậu.
Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của Thiếu tướng, Anh hùng LLVTND Đặng Trần Đức, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Báo Quân đội nhân dân, VTV9 Đài Truyền hình Việt Nam và Công ty Media 21 đã triển khai thực hiện các ấn phẩm sách báo và phim tài liệu về cuộc đời, sự nghiệp và những đóng góp quan trọng của nhà tình báo lỗi lạc nhằm góp phần phát huy truyền thống cách mạng, tri ân những cống hiến và hy sinh to lớn của các thế hệ cha anh trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong đó, có cuốn sách “Người thầy”, viết về Thiếu tướng, Anh hùng LLVTND Đặng Trần Đức (bí danh Ba Quốc) - một tấm gương về người chỉ huy tình báo có tâm, có tầm, "dĩ công vi thượng", một trong những tấm gương kiệt xuất của ngành tình báo Quốc phòng, cũng như của Đảng Cộng sản Việt Nam và Quân đội nhân dân Việt Nam đã được tác giả Thượng tướng, GS, TS Nguyễn Chí Vịnh làm chủ nhiệm ấp ủ thực hiện trong suốt nhiều năm qua.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đã chia sẻ trong cuốn sách rằng: “Người thầy” không chỉ nói về công lao của Anh hùng LLVTND Đặng Trần Đức mà còn kể về những trăn trở, hy sinh, những khó khăn phải vượt qua, về đạo đức, tình cảm của ông, đặc biệt là tình vợ chồng, cha con, thầy trò... những bài học về người, về đời của ông để giúp cho thế hệ trẻ, đặc biệt là các bạn trẻ trong ngành tình báo tiếp thu trong quá trình trưởng thành. Tác phẩm như một lời nhắc nhớ cho những người còn sống, về một nhà tình báo đặc biệt của Việt Nam.
Phát biểu tại buổi lễ ra mắt cuốn sách “Người thầy”, Đại tá, Phạm Văn Trường, Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Quân đội nhân dân cho biết: "Trong những tháng cuối năm 2022, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân đã tiếp nhận bản thảo “Người thầy” của tác giả Nguyễn Chí Vịnh. Nhận thấy đây là một bản thảo hay, có giá trị giáo dục, tuyên truyền cho thế hệ trẻ ngành tình báo nói riêng và trong quân đội nói chung về sự cống hiến, hy sinh thầm lặng của ngành tình báo và nhiều cá nhân. Nhà xuất bản đã tiến hành biên tập, xuất bản cuốn sách “Người thầy” trên tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, trong quá trình này có sự trao đổi thường xuyên, cẩn trọng với tác giả về mỗi chi tiết, nội dung, câu chữ... để có được cuốn sách hay về nội dung, đẹp về hình thức ra mắt ngày hôm nay giới thiệu với quý vị độc giả trong và ngoài quân đội".
Phát biểu tại buổi lễ, ông Đặng Trần Thành, con trai Thiếu tướng Đặng Trần Đức, đã bày tỏ niềm xúc động, hạnh phúc và tự hào của đại gia đình khi đón nhận những tình cảm, những ký ức và sự quan tâm sâu sắc của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cùng đông đảo các thế hệ học trò của Anh hùng tình báo Đặng Trần Đức
